Αν και σαφώς δεν είναι ιδιαίτερα… σοφό να δημοσιεύει κανείς posts έχοντας χάσει την ψυχραιμία του μόλις λεπτά νωρίτερα, ειλικρινά δεν είμαι σε κατάσταση ή διάθεση να κάνω κάτι «σοφό». Επί 12 μήνες και παραπάνω (την πρώτη μου εγκατάσταση Windows Vista την έκανα στις αρχές Δεκεμβρίου του 2006, από την έκδοση RTM που μου προσέφερε η Microsoft Hellas) τόσο ως δημοσιογράφος όσο και ως «απλός χρήστης», αυτό που κάνω με το νέο αυτό λειτουργικό είναι ένα συγκεκριμένο πράγμα. Λέγεται υπομονή. Υπομονή για να διορθωθούν τα τεράστια προβλήματα που είχε και έχει στην υποστήριξη hardware. Υπομονή για να διευθετηθούν ασυμβατότητες με προγράμματα και εφαρμογές. Υπομονή να διαφανούν τα όποια πλεονεκτήματα της DirectX 10. Υπομονή, υπομονή, υπομονή.
Ε, η υπομονή μου μόλις τελείωσε.
Τελείωσε, παρεμπιπτόντως, με την άρνηση του Photoshop να εκτελέσει μία λειτουργία γιατί δεν είχε στη διάθεσή του αρκετή μνήμη – κάτι που δεν συμβαίνει για πρώτη φορά, βέβαια, αφού με το Photoshop «έπαιζα» ακόμη και όταν δεν είχα PC πραγματικά ικανό να το «αντέξει». Το μήνυμα αυτό εμφανίστηκε όμως σε ένα ολοκαίνουργιο σύστημα αξίας 4000 ευρώ, με 4 GB μνήμης. Το ξαναγράφω. Με ΤΕΣΣΕΡΑ GB ΜΝΗΜΗΣ. Τι άλλο ήταν εν ενεργεία όταν συνέβη αυτό; Ένας Firefox με δύο tabs, ένα Notepad και το Winamp.
Εξηγώ για ποιο λόγο συνέβη αυτό (γιατί το εξοργιστικό είναι πως ναι, ξέρω γιατί συνέβη). Λόγω μίας σειράς παραγόντων – άμεσα συνδεδεμένων με την αρχιτεκτονική των λειτουργικών 32-bit, την «κληρονομιά» των PC από τη δεκαετία του ’90 κλπ. – από τα 4 GB μνήμης που μπορεί να εγκαταστήσει κανείς σε ένα PC, το νέο λειτουργικό της Microsoft, όπως και τα XP, μπορεί να «δει» μέχρι τα 3.25 GB στην καλύτερη περίπτωση. Το γνώριζα και πριν αγοράσω τα 4 GB ότι το… ένα DIMM σχεδόν «πάει υπέρ πίστεως και πατρίδος», αλλά για λόγους εξασφάλισης των επιδόσεων που ήθελα, το τοποθέτησα.
Μήπως αυτό σημαίνει, όμως, ότι όταν ολοκληρώνεται το boot των Vista έχω στη διάθεσή μου 3.25 GB μνήμης; Χα. ΟΧΙ. Γιατί είχα την… απαίτηση να τοποθετήσω δύο κάρτες γραφικών 8800 Ultra στο νέο PC, ώστε να παίζω τα νέα games όπως πρέπει σε monitor 24 ιντσών. Και τι κάνουν τα Windows Vista, μέσα στην… απέραντη σοφία της Microsoft; Δεσμεύουν τόσο ποσό μνήμης από την κεντρική των 4 GB, όσο φέρουν συνολικά οι δύο κάρτες γραφικών!!! Πράγμα που σημαίνει ότι με 768ΜΒx2, περίπου 1.5 GB της κεντρικής μου μνήμης δεν είναι αξιοποιήσιμο από προγράμματα – ποσό μνήμης που έχω πληρώσει εις διπλούν, ουσιαστικά.
Το αποτέλεσμα; Τα Vista αναφέρουν ως χρησιμοποιήσιμα τα… 2.3 GB μνήμης (!). Όχι, δεν πρόκειται για τυπογραφικό λάθος. Έχω στη διάθεσή μου τη μισή μνήμη απ’ όση αγόρασα, κι αυτό επειδή τα νέα Windows χρησιμοποιούν αυτήν την πανηλίθια, αρρωστημένα αδιάφορη, εξοργιστική προσέγγιση στη διαχείριση μνήμης. Έτσι απλά.
Α, και… για να είμαστε ακριβείς… 2.3 είναι τα GB που το σύστημα αναφέρει ως χρησιμοποιήσιμα, όχι όσα είναι στη διάθεση του χρήστη μετά το boot. Γιατί, όταν αυτό τελειώνει, η πραγματική διαθέσιμη μνήμη ανέρχεται σε… 1.3 GB! Εξυπακούεται ότι, ως έμπειρος πια στις συνήθειες των Windows και όλων των σχετικών προγραμμάτων, έχω ήδη απενεργοποιήσει ο,τιδήποτε μη απαραίτητο προσπαθούσε να εκτελέσει τον εαυτό του στο start-up, έχω manually σταματήσει όλα τα services που δεν χρειάζομαι, έχω κοιτάξει και διπλοκοιτάξει τι αναφέρει το boot log όταν ολοκληρωθεί η διαδικασία, τι εμφανίζει ο Task Manager στα active processes, τι καταναλώνει το καθένα από αυτά…
Και πάλι. Από τα 4 GB… στα 3.25 GB… στα 2.3 GB… στο εξής 1.2 GB, όπως φαίνεται και από τα screenshots του desktop που συνοδεύουν αυτό το post. Υποχρεώνοντάς με να χρησιμοποιήσω memory manager (το Instant Memory Cleaner) για να απελευθερώνω μνήμη κάθε τόσο, κάτι που είχα να κάνω από τα Windows 98. Υπέροχα.
Φυσικά, τόσο για λόγους δημοσιογραφικούς, όσο και προσωπικούς, το έψαξα το θέμα στο Web. Υπάρχουν πολλοί άλλοι χρήστες με το ίδιο πρόβλημα – και το ειρωνικό είναι πως είναι είτε hardcore gamers είτε power users, ακριβώς το κοινό που η Microsoft υποτίθεται ότι «στόχευε» αρχικά και συνεχίζει να «στοχεύει». Κάποιες λύσεις (όπως τη γνωστή του Physical Address Extension κλπ. κλπ.) τις δοκίμασα, ανεπιτυχώς κι εγώ όπως και άλλοι. Με είχε ενοχλήσει για μέρες, εβδομάδες ολόκληρες το γεγονός, αλλά επειδή το μηχανήμα γενικώς απέδιδε και με 2.3 GB και έκανα τη δουλειά μου κανονικά, προσπάθησα και κατάφερα να το «προσπεράσω». Μέχρι σήμερα το πρωί, που ξεκίνησα να φτιάχνω το συνοδευτικό εικαστικό για την «ανασκόπηση της χρονιάς» του Gamespin. Και το Photoshop αρνήθηκε να αντιγράψει κάτι από το clipboard (παρ’ ότι του έχω παραχωρήσει το 75% της μνήμης του συστήματος), γιατί δεν υπάρχει RAM αρκετή γι’ αυτό. Έτσι απλά.
Ε, και έτσι απλά… έχασα την ψυχραιμία μου, την υπομονή μου και μια ώρα από τη ζωή μου, για να συγγράψω αυτό το post.
Από μένα, λοιπόν, μαμά Microsoft, ειλικρινά no more breaks πια. Όχι ότι το είχα εκθειάσει και ποτέ το νέο σου λειτουργικό (το πρώτο μου αφιέρωμα στο Gamespin για το θέμα ήταν σαφές), αλλά είχα την θετικά προσκείμενη διάθεση να περιμένω. Ε, από σήμερα δεν είμαι διατεθειμένος να δώσω άλλες ευκαιρίες στα Vista. Τελείωσε. Είναι ένα κακό προϊόν, με ταραχώδη (το λιγότερο) διαδικασία ανάπτυξης, ανεκπλήρωτες υποσχέσεις όσες και οφθαλμοφανή «θέματα», που δεν έπρεπε να είχε κυκλοφορήσει στην αγορά πριν από ένα χρόνο. Σε εκείνη την κατάσταση, δεν έπρεπε να είχε κυκλοφορήσει καθόλου και, 12 μήνες μετά, συνεχίζει να είναι προβληματικό. Θα το γράφω όπου βρεθώ κι όπου σταθώ, θα το λέω σε όλον τον κόσμο που με ρωτά: δεν υπάρχει κανένας λόγος να μεταβεί κανείς στα Vista από XP και, αν πρέπει οπωσδήποτε να εγκαταστήσει Vista, θα πρέπει να είναι ενήμερος σχετικά με το τι έχει να αντιμετωπίσει. Επακριβώς όμως. Επακριβώς.
Το γελοίο είναι ότι, μέχρι πρότινος, ως υπερβολικούς τους έκρινα τους συναδέλφους του εξωτερικού που παρότρυναν τη Microsoft να… αποσύρει τα Vista από την αγορά (λες και υπήρχε καμία περίπτωση για κάτι τέτοιο). Πλέον όμως τους καταλαβαίνω. Ο αμερικανικός κολοσσός έχει ουσιαστικά χρησιμοποιήσει ως… beta testers 75 εκατομμύρια χρήστες παγκοσμίως το τελευταίο έτος, ώστε να εντοπίσει εις βάρος τους όλα τα προβλήματα των Vista, να λύσει μερικά από αυτά και να τους αφήσει έκθετους σε άλλα. Δεν με απασχολεί πια αν το θέμα της διαχείρισης μνήμης θα λυθεί με το Service Pack 1. Δεν έπρεπε να βρίσκεται εκεί εξ αρχής.
Τι θα έπρεπε, κανονικά, να κάνω αυτή τη στιγμή; Να αποθηκεύσω τα δεδομένα μου σε ασφαλές μέρος, να κάνω ένα format δίχως οίκτο στον Raptor του λειτουργικού και να εγκαταστήσω Windows XP. Ειλικρινά, το σκέφτομαι. Πιθανώς δεν θα το κάνω τώρα γιατί πραγματικά δεν έχω χρόνο και διάθεση αυτόν τον καιρό για να εγκαθιστώ εκ νέου XP, όλα τα Service Packs, όλα τα patches, όλες τις εφαρμογές κλπ. (ειδικά μετά από όλα όσα πέρασα με το συγκεκριμένο PC). Συν τοις άλλοις, έχω ένα σωρό πράγματα να κάνω για δουλειά με αυτό το μηχάνημα. Αλλά όταν αναπόφευκτα το νέο PC βρεθεί στα πρόθυρα format πριν το καλοκαίρι, ασχέτως του αν έχει ή όχι κυκλοφορήσει το SP1 και ασχέτως του τι θα έχει λύσει ή όχι, επιστρέφω στα XP. Και δεν θα έχω την αίσθηση ούτε ότι με κοροϊδεύουν, ούτε ότι με χρησιμοποιούν για πειραματόζωο, ούτε ότι επένδυσα 4000 ευρώ σε ένα super PC, για να το απαξιώνει στη συνέχεια το λειτουργικό του. Over and out.