Στο 99% των περιπτώσεων είμαι το είδος του ανθρώπου που οι περιβαλλοντικοί ακτιβιστές θα χαρακτήριζαν τυπικό: όχι ακριβώς αναίσθητος, αλλά ούτε και διατεθειμένος να κάνει τίποτε πραγματικά σπουδαίο για τα ζητήματα εκείνα που δεν επηρεάζουν άμεσα και καταφανώς την καθημερινή του ζωή. Ξέρεις, εκείνο το είδος του sob που δεν είναι βλάκας μωρέ, καταλαβαίνει πράγματα, αλλά πρέπει να τον κλωτσήσεις στο κεφάλι με Wehrmacht για να νοιώσει πραγματικά ότι μερικά προβλήματα εκτείνονται πέρα από τους λογαριασμούς του μήνα, το service του αυτοκινήτου και το τί extra δουλίτσα μπορούμε να βρούμε αυτόν τον καιρό για να οικονομήσουμε το μαρούλι που θα μας αγοράσει εκείνο το πανάκριβο νέο gadget.
Ε, λοιπόν, χθες έφαγα κλωτσιά στο κεφάλι με Wehrmacht. Και την απόλαυσα κιόλας.
Παρακολούθησα το Home, το ντοκυμαντέρ μεγάλου μήκους του Yann Athus Bertrand για το οποίο είχαν ακουστεί πολλά πριν την προβολή του. Ήξερα περί τίνος επρόκειτο, αλλά ο super θεός εγώ αρχικά κάθησα να το δω επειδή το βρήκα σε matroska των 1080p και ήθελα να απολαύσω για πολλοστή φορά την εικόνα της Kuro μου. Ξέρεις. Ο συνηθισμένος, καθημερινός sob γκατζετάκιας.
Ε, λοιπόν, μέσα στο πρώτο τέταρτο είχα σταματήσει να ασχολούμαι με την εικόνα per se. Παρακολουθούσα με ανοιχτό το στόμα τί πραγματικά έχει κάνει σε αυτόν τον πλανήτη το ανθρώπινο είδος, πόσο έχει βιάσει τη φύση, πώς έχει διαταράξει τις ισορροπίες εκατομμυρίων ετών μέσα σε μόλις 50 χρόνια. Είδα καταστροφές τροπικών δασών που κάνουν τους αλήτες που καίνε τα… αλσύλια της Αττικής να μοιάζουν με παιδιά του νηπιαγωγείου. Είδα απόβλητα πετρελαίου να εκτείνονται ως τον ορίζοντα και τα χιόνια στις κορυφές των βουνών, τους πάγους στον Αρκτικό και την Ανταρκτική να λιώνουν σαν παγωτό στο φούρνο. Είδα τους ουρανοξύστες των μητροπόλεων σε αντιπαραβολή με το φυσικό περιβάλλον που κατέστρεψαν και μου φάνηκαν τόσο εγκληματικά άσχημοι, ώστε ποτέ ξανά δεν θα τούς δω με το ίδιο μάτι στις ταινίες-αμερικανιές που τους εκθειάζουν.
Με μία κουβέντα, έφαγα κλωτσιά στο κεφάλι με Wehrmacht. Δεν ξέρω αν ήταν ο Ronald Koeman ή ο Roberto Carlos που τη φορούσαν, αλλά όποιος μου την έδωσε την κλωτσιά, ποδοσφαιριστής ήταν.
Περιττό να πω πως… ναι, ένας από τους λόγους που συγκλονίζει το ντοκυμαντέρ του είναι ο τεχνικός τομέας του. To put it simply, απλώς ΔΕΝ υπάρχει τίποτε πιο εντυπωσιακό από κινηματογραφικής άποψης αυτή τη στιγμή σε υψηλή ευκρίνεια. Έχω σε Blu-ray τη συλλογή Earth του BBC και το The March of the Penguins, έχω δει κι άλλα hi-def ντοκυμαντέρ σε δορυφορικά, αλλά δεν πλησιάζουν καν με αυτά που έχει συλλάβει η κάμερα του Bertrand. Τίποτε δεν συγκρίνεται με τα πανοραμικά τοπία, τη φωτογραφία, τις θεϊκές γωνίες λήψης, τα χρώματα που κατακλύζουν την οθόνη σχεδόν σε όλη τη διάρκεια του ντοκυμαντέρ. Αυτός ο πλανήτης είναι ένα κόσμημα, ένα πολύχρωμο, μοναδικό διαμάντι με χίλιες διαφορετικές, μαγικές πλευρές, κι εμείς το γδέρνουμε καθημερινά με τεχνολογικά προηγμένα, τρυπάνια από μαύρο, κακάσχημο διαμάντι. Αυτό είναι το μήνυμα της εικόνας. Το απίστευτο soundtrack και η εξαιρετική αφήγηση της Glenn Close ενισχύουν την αποτελεσματικότητα των εικόνων, αλλά και στο mute να τις έβλεπες, πάλι μουδιασμένος θα κατέληγες.
Εκεί βρίσκεται η νίκη του Bertrand. Ο Γάλλος κατάλαβε ότι απλώς να λες στους ανθρώπους γενικώς και αορίστως για προβλήματα δεν τους αγγίζει πια. Έχουν αναισθητοποιηθεί. Πρέπει να τους πιάσεις από το λαιμό, να τους στρέψεις στην κινούμενη εικόνα και να τους κάψεις την ίριδα με κάτι συγκλονιστικό, για να ταρακουνηθούν και να σου δώσουν την προσοχή τους. Κι αφού σου δώσουν την προσοχή τους, θα ακούσουν αυτό που έχεις να τους πεις για το περιβάλλον. Κι ας ήταν κάτι εξόχως abstract στο μυαλό τους μισή ώρα πριν.
Δύο πράγματα θα πω μόνο για να κλείσω το χρονικό της κλωτσιάς στο κεφάλι με Wehrmacht. Το ένα, ότι προς το τέλος του Home βούρκωσα, συνειδητοποιώντας σε τί κατάσταση θα παραδώσουμε τη Γη στα παιδιά μας και πώς αυτά θα κληθούν να πληρώσουν τα εγκλήματα της γενιάς μου και κάθε γενιάς του 20ου αιώνα. Το δεύτερο, ότι ένοιωσα απίστευτη ενοχή συνειδητοποιώντας ότι εγώ κάθομαι και βλέπω αυτό το ντοκυμαντέρ στην ωραία μου τηλεόραση υψηλής ευκρίνειας, κάτω από το κλιματιστικούλι μου, ρουφώντας το χυμούλη μου, όταν εκατομμύρια άνθρωποι έχουν πεθάνει και θα πεθάνουν εξαιτίας ακριβώς αυτών που εγώ σαν χάνος παρακολουθώ. Οι τύψεις ήταν αρκετές για να μην εξαφανιστούν το πρωί. Dude, that’s huge in my world.
Σήμερα, που είναι η επόμενη μέρα από εκείνη που παρακολούθησα το Home, σκοπεύω να κάνω κάτι για να βοηθήσω; Ναι, σκοπεύω ακόμη. Θα προσπαθήσω να μην αγοράζω πράγματα που δεν χρειάζομαι πραγματικά, θα καίω όσο το δυνατόν λιγότερο ρεύμα, θα ανακυκλώνω – ό,τι μπορώ να κάνω, τέλος πάντων. Θα κρατήσει; Ελπίζω. Θα δείξει.
Σε κάθε περίπτωση, είτε είσαι sob γκατζετάκιας σαν εμένα που θέλει μια κλωτσιά στο κεφάλι με Wehrmacht, είτε όχι, δες το Home. Για την ακρίβεια, είτε είσαι ο,τιδήποτε συγκεκριμένο απέναντι στο θέμα είτε όχι, δες το. Δες το Home. Πες το και σε άλλους. Να το δουν κι αυτοί.
Κι έτσι, έστω κι αν χρειάζεται μια οπτικοακουστική παραγωγή επιπέδου Hollywood για να τραβήξει την προσοχή των ανθρώπων, ίσως κάτι ν’ αλλάξει. Γιατί – χρησιμοποιώντας τα λόγια της αφήγησης του Home – it’s too late to be a pessimist.
Αυτά. Aς το παραγγείλω τώρα και σε Blu-ray, καθώς ο sob γκατζετάκιας εαυτός μου πραγματικά το χρειάζεται.