Ε, ναι. Αυτό συμβαίνει όταν αφενός δεν έχεις χρόνο αρκετό στη διάθεσή σου, αφετέρου… δεν έχεις και τόσα να πεις: συρρικνώνεις 6 post σε ένα. Πέρυσι είχα αναρτήσει ένα post για τις καλύτερες ταινίες του 2012, ένα για τα καλύτερα μουσικά album, ένα για τα αξιολογότερα βιβλία, ένα τις καλύτερες τηλεοπτικές σειρές, ένα για τα πιο ενδιαφέροντα gadgets και ένα για τα καλύτερα games εκείνης της χρονιάς. Κάθε post και με αναφορά στα αδιάφορα ή κακά, με σχετικό σχολιασμό. Αυτή είναι η σωστή προσέγγιση, ίσως, αλλά φέτος υπάρχουν άλλες προτεραιότητες… οπότε αναφορά θα γίνει μόνο στα αληθινά καλά και εντελώς επιγραμματικά στα υπόλοιπα. The downside: θα είναι μεγάλο αυτό το post. The upside: διαβάζοντας μόνο αυτό, έχεις… εποπτική εικόνα του 2013 για τα παραπάνω. Όπως την έκρινα προσωπικά τη χρονιά, βέβαια!
Ξεκινώντας από τα… απλά: δυστυχώς το 2013 φαίνεται πως διάβασα λιγότερα βιβλία απ’ ότι συνήθιζα σε άλλες χρονιές. Δέκα σε δώδεκα μήνες δεν είναι πολλά για υποτιθέμενο βιβλιοφάγο. Φαίνεται πως το iPad “τρώει” πιο πολύ από τον αναγνωστικό μου χρόνο απ’ όσο είχα συνειδητοποιήσει – και υποψιάζομαι πως το ίδιο συμβαίνει και σε άλλο κόσμο με αντίστοιχη… προϋπηρεσία στα βιβλία. Σε κάθε περίπτωση, τρία highlights: το The Ocean at the End of the Lane του Neil Gaiman, το Alif The Unseen της G. Willow Wilson και το The Night Circus της Erin Morgenstern, τρία “παραμύθια” με διαφορετικό στυλ αλλά απολαυστικά το καθένα για τους δικούς του λόγους. Άξιο αναφοράς και το The Wind Through the Keyhole: ναι, ήμουν αποφασισμένος να μην ξανασχοληθώ με τον Stephen King μετά από το άθλιο 11.22.63, αλλά είναι side book της αγαπημένης σειράς του The Dark Tower, οπότε διαβάστηκε τουλάχιστον ευχάριστα.
Το 2013 δεν κυκλοφόρησε βιβλίο ούτε του Stephen Erikson ούτε του Cameron Esslemont, οπότε το… στερητικό σύνδρομο του κόσμου των Malazan ανέλαβαν να ικανοποιήσουν άλλα βιβλία fantasy. Τα The Painted Man, The Daylight War και The Desert Spear του Peter Brett συνθέτουν τον λεγόμενο The Demon Cycle και τον προτείνω χωρίς δισταγμό: και καλογραμμένα είναι, και πρωτότυπα στοιχεία έχουν να επιδείξουν, και ενδιαφέρον πλαίσιο για επόμενα βιβλία θέτουν. Το The Great Bazaar and Brayan’s Gold είναι του ίδιου συγγραφέα, ένα side book που επεξηγεί και διαφωτίζει με πιο πολλή λεπτομέρεια κάποια πράγματα στα τρία προαναφερθέντα βιβλία. Είναι απλώς ΟΚ. Αξιολογότατα είναι και τα The Black Prism και The Blinding Knife του Brent Weeks, τα δύο πρώτα της σειράς The Lightbringer. Περιμένω το τρίτο, το The Broken Eye, τον Αύγουστο με ιδιαίτερο ενδιαφέρον.
Στις κινηματογραφικές ταινίες τα πράγματα είναι… ελαφρώς περισσότερο περίπλοκα. Το Hollywood συνέχισε για ακόμη μία χρονιά την παραγωγή ως επί το πλείστον σκουπιδιών, αλλά μερικά απρόσμενα “διαμαντάκια” δεν έλειψαν. Παραδόξως δεν ήταν πολυδιαφημισμένα φιλμ: το Now You See Me, για παράδειγμα, ή το Side Effects ή το Trance ή το Rush είναι ταινίες που δεν ανακαλεί εύκολα κανείς από την περασμένη χρονιά, ήταν όλες ωστόσο περισσότερο ενδιαφέρουσες από το Wolverine (αηδία σκέτη), το Don Jon (αδιάφορο ακόμη και για τους fans της Scarlett Johansson) ή το Thor: The Dark World (κακογραμμένο και κακοστημμένο) που προωθήθηκαν εκτενώς. Τα Man of Steel, Iron Man 3, The Hobbit Part 2, Fast & Furious 6 και Star Trek: Into Darkness διασώθηκαν, μεν, αλλά… οριακά. Σαφώς καλύτερα αποδείχθηκαν τα World War Z, Ender’s Game και Elysium, παρά το γεγονός ότι δεν είχαν ήδη καλλιεργημένο brand name για να στηριχθούν.
Όσον αφορά στα video games, πάντως, το 2013 ήταν εξαιρετική χρονιά – όποιο φορμά κι αν προτιμά κανείς από τα σημαντικά. Ήταν η χρονιά που ανέδειξε απίστευτους τίτλους, πρωτότυπους, τολμηρούς, δημιουργικούς, από μικρότερες ανεξάρτητες εταιρείες παραγωγής (indies). Από αυτούς προσωπικά μόνο το Antichamber έπαιξα εκτενώς, όμως games όπως το The Stanley Parable και το Gone Home συνεισέφεραν στον εμπλουτισμό της… όγδοης τέχνης (του gaming) πολύ περισσότερο από τα FIFA, Need For Speed και Assassin’s Creed αυτού του κόσμου. Στα φορητά συστήματα η γνώμη μου είναι ομολογουμένως περιορισμένη: με τα φορμά της Nintendo δεν ασχολούμαι (μου είναι παντελώς αδιάφορα), ενώ στο PS Vita ασχολήθηκα μόνο με το Tearaway, το Killzone Mercenary και το Rayman Legends. Και τα τρία ωστόσο είναι σαφώς αξιοπρόσεκτα.
Στα οικιακά συστήματα, πάντως, τα blockbusters στην πλειοψηφία τους δεν απογοήτευσαν. Δεν έχω άποψη για το Grand Theft Auto V γιατί περιμένω να το παίξω σε PC, όμως το Tomb Raider, το Gran Turismo 6 και το God of War Ascension ήταν πάρα πολύ καλά (έστω κι αν δεν απομακρύνθηκαν αρκετά από τη… “συνταγή”). Το Resogun στο PS4 και το Dragon’s Crown στο PS3 ήταν τα games στα οποία επένδυσα τις περισσότερες ώρες (το ίδιο πιθανώς θα έλεγα και για το Forza Motorsport 5… αν είχε έλθει στην Ελλάδα το Xbox One) οπότε το γεγονός “μιλά από μόνο του”. Όμως ο τίτλος που χαρακτήρισε το 2013 στο χώρο του gaming απλώς δεν μπορεί να είναι άλλος από το απίστευτο The Last of Us, που αναπροσδιόρισε τη λέξη “ποιότητα” όχι μόνο στο PS3, αλλά σε οποιοδήποτε φορμά οικιακό. Σε αντίθεση με το Beyond: Two Souls, το οποίο διαφημίστηκε περισσότερο αλλά τελικά δεν κατόρθωσε να ξεφύγει από την “παγίδα” της κινηματογραφικής παρουσίασης και του ρηχού, επαναλαμβανόμενου, βαρετού gameplay.
Περισσότερες εκπλήξεις, πάντως, παρά τα… “σιγουράκια”, επεφύλαξαν στο κοινό οι αμερικανικές τηλεοπτικές σειρές το 2013. Ναι, εντάξει, τους σχετικούς κύκλους των Game of Thrones, Arrow, Person of Interest, Elementary και The Newsroom τους παρακολούθησα με πολύ ενδιαφέρον – όμως εν πολλοίς αυτό ήταν το αναμενόμενο. Αυτό που καθόλου δεν ήταν αναμενόμενο ήταν η συνολική ποιότητα των House of Cards (δίκαιη η περηφάνια της Netflix και τα πάμπολλα βραβεία), Les Revenants και Top of the Lake (παρόμοια έξοχη αισθητική αλλά ξεχωριστός χαρακτήρας και για τις δύο σειρές), αλλά και η αξιοπρεπέστατη δουλειά που έχει γίνει για το Marvel: Agents of SHIELD και το The Blacklist (κι ας μην έχουν… “σπάσει τα κοντέρ τηλεθέασης”). Το Homeland συνέχισε να απογοητεύει (απλώς δεν βλέπεται πια η αηδία), ενώ όσα λιγότερα γράφονται για το The Dome του Stephen King, τόσο το καλύτερο. Και… όχι. Δεν παρακολούθησα Breaking Bad S05. Ναι, ξέρω. Αλλά “δεν παίζει” να κάτσω να δω πέντε κύκλους σειρά εξ αρχής. Όχι πλέον.
Τα gadgets – ας τα ονομάσουμε τεχνολογικά προϊόντα γενικότερα για να μην τα αδικούμε – που “κρατάω” από το 2013 είναι συγκεκριμένα: το εξαιρετικό HTC One ως κορυφαίο συνολικά smartphone (δεν χωρά καμία συζήτηση), το νέο MacBook Pro Retina ως κορυφαίο “κλασικό” laptop (επίσης δεν χωρά), το iPad Air (περισσότερο αισθητή αναβάθμιση απ’ ότι περίμενα) και φυσικά το PlayStation4 (μελετημένο και γι’ αυτό δίκαια επιτυχημένο μέχρι στιγμής). Το αγαπημένο μου τεχνολογικό προϊόν για το 2013 παραμένει η Sony 65X9005, η οποία συνεχίζει να μ’ εντυπωσιάζει 5 μήνες μετά όχι μόνο γιατί είναι η πρώτη μου τηλεόραση 4Κ, αλλά γιατί είναι ένα μέσο προβολής προσεγμένο σε όλα. Αναφοράς αξίζουν τα άλλα δύο One, το Mini και το Max, η GeForce Titan (κι ας ξεπεράστηκε στα τέλη της χρονιάς) και τα πιστά μου ακουστικά, τα Sony MDR-1RB (έρχεται οσονούπω νέο μοντέλο). Για τα τεχνολογικά προϊόντα συγκεκριμένα, πιο πολλές λεπτομέρειες για “τη χρονιά μέσα από τα μάτια μου” (sic) βρίσκονται στα σχετικά βραβεία.
Στον τομέα της μουσικής, τέλος, το 2013 είχε ομολογουμένως… πληθωρική παρουσία – τόσο, που ο καθένας, ασχέτως προτιμήσεων, είναι σχεδόν βέβαιο πως θα μπορούσε να αναφέρει δεκάδες highlights. Τα δικά μου, ωστόσο, ήταν τρία: η κυκλοφορία του απολαυστικού Involv3r του Sasha (ο δίσκος που άκουσα περισσότερο από κάθε άλλον τα τελευταία χρόνια), η έναρξη λειτουργίας στο Web του Join Radio (ουσιαστικού διαδόχου του Best Radio) και η διάθεση του υπέροχου soundtrack των Mogwai για την προαναφερθείσα τηλεοπτική σειρά Les Revenants. Νέα album κυκλοφόρησαν πολλοί καλλιτέχνες της pop, της electronica, της dance, της trance και όλων των ενδιάμεσων “αποχρώσεων”, από τους Pet Shop Boys, Morcheeba, Moby και Bomb the Bass μέχρι τους Henry Saiz, Promid, Robert Babicz και Volor Flex: κάποια ήταν πολύ καλά, κάποια προβλέψιμα, κάποια δυστυχώς αδιάφορα. Για το Random Acceess Memories των Daft Punk, το αναθεματισμένο Get Lucky και την ανάδειξη του Avicii ως του καλύτερου DJ για την περασμένη χρονιά, ωστόσο, δεν θα σχολιάσω. Γιατί να μολύνω ένα post 9 παραγράφων με τοξικό επίλογο, δηλαδή…; Ε, ναι!